详解Matlab深度学习进行波形分割
🔗 运行环境:Matlab
🚩 撰写作者:左手の明天
🥇 精选专栏:《python》
🔥 推荐专栏:《算法研究》
🔐#### 防伪水印——左手の明天 ####🔐
💗 大家好🤗🤗🤗,我是左手の明天!好久不见💗
💗今天分享Matlab深度学习——波形分割💗
📆 最近更新:2024 年 01 月 14 日,左手の明天的第 311 篇原创博客
📚 更新于专栏:matlab
🔐#### 防伪水印——左手の明天 ####🔐
本文主要说明如何使用matlab递归深度学习网络和时频分析来分割人体心电图 (ECG) 信号。
简介
人类的心电图活动可以作为远离基线信号的振幅序列来测量。对于单个正常心跳周期,ECG 信号可分为以下几种心跳形态:
-
P 波 - 表示心房去极化的 QRS 复波前的小偏移
-
QRS 复波 - 心跳的最大振幅部分
-
T 波 - 表示心室复极化的 QRS 复波后的小偏移
ECG 波形的这些区域的分割可作为基础测量数据用于评估人类心脏整体健康和异常状况。手动注释 ECG 信号的每个区域可能是一项乏味且耗时的任务。信号处理和深度学习方法有助于简化注释并自动对感兴趣的区域进行注释。
此示例使用来自公开可用的 QT 数据库的 ECG 信号。这些数据由总共 105 名患者大约 15 分钟的 ECG 录音片段组成,采样率为 250 Hz。为了获得每个录音片段,检查人员将两个电极放置在患者胸部的不同位置,以产生双通道信号。该数据库提供由自动专家系统生成的信号区域标签。此示例旨在使用深度学习解决方案根据采样所在的区域为每个 ECG 信号采样提供标签。这种对信号中的感兴趣区域加标签的过程通常称为波形分割。
为了训练深度神经网络来对信号区域分类,可以使用长短期记忆 (LSTM) 网络。此示例说明如何使用信号预处理方法和时频分析来提高 LSTM 分割性能。具体而言,此示例使用傅里叶同步压缩变换来表示 ECG 信号的非平稳行为。
下载并准备数据
105 个双通道 ECG 信号的每个通道由自动专家系统独立标注并独立处理,总共 210 个 ECG 信号,它们与区域标签一起存储在 210 个 MAT 文件中。这些文件可在以下位置获得:https://www.mathworks.com/supportfiles/SPT/data/QTDatabaseECGData.zip。
将数据文件下载到临时目录中,临时目录的位置由 MATLAB 的 tempdir
命令指定。如果要将数据文件放在不同于 tempdir
的文件夹中,请在后续说明中更改目录名称。
% Download the data
dataURL = 'https://www.mathworks.com/supportfiles/SPT/data/QTDatabaseECGData1.zip';
datasetFolder = fullfile(tempdir,'QTDataset');
zipFile = fullfile(tempdir,'QTDatabaseECGData.zip');
if ~exist(datasetFolder,'dir')websave(zipFile,dataURL);unzip(zipFile,tempdir);
end
unzip
操作会在临时目录中创建 QTDatabaseECGData
文件夹,其中包含 210 个 MAT 文件。每个文件在变量 ecgSignal
中包含一个 ECG 信号,在变量 signalRegionLabels
中包含一个区域标签表。每个文件还在变量 Fs
中包含信号的采样率。在此示例中,所有信号的采样率均为 250 Hz。
创建一个信号数据存储来访问文件中的数据。此示例假设数据集已存储在临时目录中的 QTDatabaseECGData
文件夹下。如果不是这样,请更改下面代码中数据的路径。使用 SignalVariableNames
参数指定要从每个文件中读取的信号变量名称。
sds = signalDatastore(datasetFolder,'SignalVariableNames',["ecgSignal","signalRegionLabels"])
sds = signalDatastore with properties:Files:{'/tmp/QTDataset/ecg1.mat';'/tmp/QTDataset/ecg10.mat';'/tmp/QTDataset/ecg100.mat'... and 207 more}Folders: {'/tmp/QTDataset'}AlternateFileSystemRoots: [0×0 string]ReadSize: 1SignalVariableNames: ["ecgSignal" "signalRegionLabels"]ReadOutputOrientation: "column"
每次调用 read
函数时,数据存储都会返回一个包含 ECG 信号和区域标签表的二元素元胞数组。使用数据存储的 preview
函数,可以看到第一个文件的内容是长度为 225000 个采样的 ECG 信号和一个包含 3385 个区域标签的表。
data = preview(sds)
data=2×1 cell array{225000×1 double}{ 3385×2 table }
查看区域标签表的前几行,注意每行都包含区域范围索引和区域类值(P、T 或 QRS)。
head(data{2})
ROILimits Value__________ _____83 117 P 130 153 QRS 201 246 T 285 319 P 332 357 QRS 412 457 T 477 507 P 524 547 QRS
使用 signalMask
对象可视化前 1000 个采样的标签。
M = signalMask(data{2});
plotsigroi(M,data{1}(1:1000))
通常的机器学习分类过程如下:
-
将数据库分成训练数据集和测试数据集。
-
使用训练数据集训练网络。
-
使用经过训练的网络对测试数据集进行预测。
用 70% 的数据对网络进行训练,用其余的 30% 对网络进行测试。
为了获得可重现的结果,请重置随机数生成器。使用 dividerand
函数获得随机索引来对文件进行乱序处理,使用 signalDatastore
的 subset
函数将数据分成训练数据存储和测试数据存储。
rng default
[trainIdx,~,testIdx] = dividerand(numel(sds.Files),0.7,0,0.3);
trainDs = subset(sds,trainIdx);
testDs = subset(sds,testIdx);
在此分割问题中,LSTM 网络的输入是 ECG 信号,输出是与输入信号长度相同的标签序列或标签掩膜。网络任务将用信号采样所属区域的名称来标注每个信号采样。因此,有必要将数据集中的区域标签变换为包含针对每个信号采样的各个标签的序列。使用变换后的数据存储和 getmask
辅助函数来变换区域标签。getmask
函数添加一个标签类别 "n/a"
,用于标注不属于任何感兴趣区域的采样。
type getmask.m
function outputCell = getmask(inputCell)
%GETMASK Convert region labels to a mask of labels of size equal to the
%size of the input ECG signal.
%
% inputCell is a two-element cell array containing an ECG signal vector
% and a table of region labels.
%
% outputCell is a two-element cell array containing the ECG signal vector
% and a categorical label vector mask of the same length as the signal. % Copyright 2020 The MathWorks, Inc.sig = inputCell{1};
roiTable = inputCell{2};
L = length(sig);
M = signalMask(roiTable);% Get categorical mask and give priority to QRS regions when there is overlap
mask = catmask(M,L,'OverlapAction','prioritizeByList','PriorityList',[2 1 3]);% Set missing values to "n/a"
mask(ismissing(mask)) = "n/a";outputCell = {sig,mask};
end
预览变换后的数据存储,观察它是否返回长度相等的一个信号向量和一个标签向量。绘制分类封装向量的前 1000 个元素。
trainDs = transform(trainDs, @getmask);
testDs = transform(testDs, @getmask);transformedData = preview(trainDs)
transformedData=1×2 cell array{224993×1 double} {224993×1 categorical}
plot(transformedData{2}(1:1000))
将非常长的输入信号传入 LSTM 网络会导致估计性能下降和内存使用量过多。为了避免这些影响,请使用变换后的数据存储和 resizeData
辅助函数来拆分 ECG 信号及其对应的标签掩膜。辅助函数创建尽可能多的包含 5000 个采样的信号段,并丢弃其余采样。变换后的数据存储的输出预览显示,第一个 ECG 信号及其标签掩膜分成了若干包含 5000 个采样的信号段。请注意,变换后的数据存储的预览仅显示 8 个元素,它们是在我们调用数据存储 read
函数时会生成的包含 floor(224993/5000)
= 44 个元素的元胞数组的前 8 个元素。
trainDs = transform(trainDs,@resizeData);
testDs = transform(testDs,@resizeData);
preview(trainDs)
ans=8×2 cell array{[ 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 2 1 1 2 2 2 3 4 6 8 11 15 18 18 17 17 17 16 14 12 8 4 2 1 0 -1 -2 -1 0 0 0 1 2 2 2 2 1 0 -1 -1 -2 -3 -3 -2 -2 -2 -1 0 4 5 5 3 2 0 -1 -1 0 2 3 5 5 3 4 8 15 25 36 50 63 73 83 90 97 99 98 88 74 58 42 30 22 19 15 10 5 1 -1 -2 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -9 -9 -10 -12 -13 -13 -12 -13 -14 -15 -15 -16 -18 -19 -20 -21 -22 -21 -22 -23 -24 -25 -25 -26 -27 -28 -29 -29 -28 -26 -25 -24 -23 -21 -19 -18 -16 -14 -12 -11 -9 -7 -6 -5 -5 -3 -3 -3 -3 -2 -2 -2 -2 -1 -1 -2 -2 -1 -1 -1 -1 0 0 0 -1 0 1 2 3 5 7 8 11 13 13 13 12 11 9 6 2 0 -2 -3 -5 -7 -8 -8 -7 -5 -4 -5 -4 -3 -4 -4 -5 -5 -6 -8 -9 -9 -8 -9 -9 -8 -6 -6 -4 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -8 -7 -6 -5 -6 -8 -7 -5 2 12 24 36 48 58 66 72 78 83 82 75 61 46 30 18 11 9 6 0 -4 -8 -9 -11 -12 -12 -13 -13 -14 -14 -15 -17 -17 -17 -17 -18 -18 -18 -19 -21 -22 -23 -23 -25 -25 -26 -26 -27 -28 -29 -30 -31 -32 -32 -33 -33 -34 -34 -34 -34 -32 -31 -30 -29 -27 -25 -23 -22 -19 -17 -15 -15 -14 -12 -11 -11 -9 -8 -8 -8 -8 -9 -9 -8 -8 -8 -8 -9 -8 -7 -7 -8 -8 -7 -7 -7 -6 -5 -3 -3 -1 2 4 5 6 7 6 5 4 2 -2 -5 -7 -7 -8 -10 -10 -10 -10 -9 -9 -7 -7 -6 -5 -5 -6 -8 -10 -11 -12 -12 -11 -11 -11 -10 -9 -7 -6 -5 -6 -7 -9 -11 -13 -14 -14 -14 -12 -11 -10 -11 -10 -6 0 10 22 35 47 58 68 76 80 83 78 67 51 36 22 12 6 3 -1 -6 -10 -12 -13 -14 -16 -17 -17 -17 -18 -18 -18 -19 -20 -20 -20 -20 -20 -19 -19 -20 -21 -22 -23 -25 -26 -26 -26 -26 -27 -27 -28 -28 -29 -28 -29 -28 -28 -29 -28 -27 -25 -25 -23 -22 -21 -19 -17 -15 -14 -12 -10 -9 -8 -7 -6 -5 -5 -5 -5 -5 -5 -5 -4 -4 -4 -3 -3 -3 -4 -3 -3 -3 -3 -4 -3 -4 -4 -2 -1 0 2 4 8 10 10 10 10 9 8 6 4 0 -3 -5 -5 -7 -9 -9 -8 -7 -8 -8 -7 -7 -7 -6 -6 -6 -7 -9 -9 -10 -11 -11 -11 -10 -10 -9 -7 -5 -3 -4 -5 -7 -9 -10 -11 -9 -8 -6 -4 -3 -4 -6 -5 0 6 16 27 40 51 60 68 75 82 81 77 66 52 39 27 17 10 6 2 -2 -6 -10 -12 -13 -14 -15 -16 -15 -16 -16 -17 -17 -17 -18 -18 -18 -17 -17 -16 -17 -17 -18 -19 -19 -20 -20 -21 -22 -23 -24 -25 -26 -26 -26 -26 -27 -26 -26 -26 -25 -24 -23 -22 -21 -19 -18 -16 -14 -11 -9 -8 -7 -5 -4 -4 -3 -2 -1 -1 -1 -1 -1 -2 -1 -1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 4 5 7 10 14 16 17 15 14 13 12 11 8 5 1 0 0 -2 -4 -4 -3 -3 -2 -1 0 0 0 -1 -2 -3 -5 -5 -5 -6 -6 -5 -5 -5 -4 -2 0 1 2 1 0 -3 -5 -5 -5 -4 -2 0 0 -1 -1 1 7 14 26 39 53 63 73 81 87 90 87 80 65 51 38 26 18 12 8 3 -2 -6 -8 -9 -10 -11 -12 -12 -12 -14 -13 -12 -12 -13 -13 -14 -15 -16 -17 -16 -17 -18 -18 -17 -18 -20 -21 -22 -22 -24 -24 -24 -24 -24 -24 -23 -24 -24 -24 -23 -22 -21 -19 -16 -14 -13 -11 -9 -7 -5 -3 0 0 1 2 3 4 4 4 6 6 6 6 7 8 7 7 7 7 6 6 8 8 8 8 9 9 9 10 11 12 12 14 15 17 19 22 25 27 27 27 27 25 22 19 15 13 11 11 10 9 8 7 8 8 8 9 9 10 10 9 9 7 5 5 6 6 5 5 5 6 6 9 12 13 11 9 6 4 1 1 4 6 7 9 9 8 9 14 23 34 48 62 77 86 96 103 109 110 103 92 76 61 45 34 29 25 19 11 6 2 0 0 -1 -3 -5 -6 -6 -6 -7 -7 -7 -7 -8 -8 -8 -9 -10 -11 -11 -11 -12 -14 -15 -15 -16 -17 -17 -18 -19 -20 -21 -21 -22 -22 -21 -21 -20 -19 -18 -16 -15 -13 -11 -9 -7 -4 -1 1 2 4 5 6 7 8 9 9 9 9 9 9 9 8 9 10 10 11 12 12 11 11 11 11 10 11 11 12 13 14 15 15 15 17 20 24 28 29 30 29 28 28 27 24 20 16 14 13 12 11 10 9 8 9 9 9 9 10 11 11 10 9 8 7 7 6 6 6 6 7 7 8 10 12 13 11 8 5 3 1 0 2 5 6 6 5 4 6 12 22 35 50 62 77 88 97 103 108 110 104 94 78 62 45 34 29 26 21 14 9 5 3 1 0 -1 -2 -3 -4 -4 -5 -6 -6 -5 -6 -8 -8 -8 -8 -9 -10 -10 -12 -13 -14 -15 -15 -16 -17 -17 -19 -21 -22 -22 -23 -24 -24 -23 -24 -24 -22 -20 -19 -17 -14 -12 -10 -9 -7 -5 -4 -3 -1 1 3 4 5 7 7 7 8 8 8 7 7 8 7 7 7 7 5 5 5 5 5 5 6 7 7 7 7 8 9 10 11 13 16 18 20 21 20 20 19 18 15 12 9 7 6 4 3 2 2 2 2 3 2 1 2 3 4 3 3 2 1 0 0 -1 -1 -2 -2 -1 0 1 2 2 0 -3 -5 -8 -9 -9 -8 -6 -5 -6 -6 -5 -1 7 20 35 49 62 74 84 92 99 105 103 94 77 58 39 25 19 16 12 6 0 -3 -6 -9 -11 -12 -12 -14 -14 -14 -14 -15 -15 -16 -17 -17 -18 -17 -17 -18 -18 -19 -20 -22 -23 -23 -24 -26 -27 -28 -29 -30 -31 -30 -31 -31 -33 -33 -33 -32 -30 -30 -28 -27 -25 -22 -20 -18 -16 -13 -10 -8 -6 -4 -2 -2 -2 -1 0 -1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1 2 2 2 3 3 3 4 5 6 7 9 13 16 19 19 19 18 18 17 16 13 9 6 4 3 1 0 -2 -2 -2 -1 0 0 1 1 1 1 0 0 0 -2 -3 -3 -2 -3 -3 -4 -2 -1 0 1 1 0 -2 -5 -6 -9 -9 -7 -5 -3 -1 -1 0 2 8 18 32 46 59 71 83 94 101 107 106 98 83 65 49 35 27 23 21 15 7 2 0 0 -2 -4 -4 -6 -7 -8 -8 -9 -9 -9 -8 -9 -9 -10 -9 -10 -11 -11 -11 -12 -13 -14 -15 -16 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -23 -24 -24 -24 -24 -24 -24 -23 -21 -19 -17 -16 -14 -11 -9 -7 -5 -2 -1 1 2 2 2 3 4 4 4 4 4 4 4 5 5 4 3 4 5 5 4 4 4 4 5 5 7 6 6 6 7 8 9 12 15 19 20 21 19 18 18 18 16 12 8 5 4 4 2 1 0 0 0 1 3 3 3 4 4 4 3 2 1 1 0 0 1 1 0 1 1 2 3 3 3 1 0 -1 -3 -5 -5 -3 -1 0 0 0 1 4 10 21 34 47 60 71 82 89 97 100 100 93 80 66 47 34 26 23 19 13 7 3 1 -1 -2 -3 -4 -6 -7 -6 -6 -6 -6 -6 -6 -7 -8 -9 -9 -9 -10 -10 -11 -12 -14 -15 -16 -17 -18 -19 -19 -21 -21 -22 -23 -24 -25 -25 -24 -23 -23 -21 -20 -19 -18 -16 -12 -10 -7 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 1 2 2 2 1 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 2 3 4 3 3 3 3 4 5 7 7 8 11 13 15 16 16 16 15 14 12 10 7 4 3 2 0 0 0 1 0 0 0 1 1 2 3 3 1 0 0 -1 -2 -3 -2 -2 -1 -1 0 0 1 2 2 1 -1 -4 -6 -7 -7 -6 -5 -4 -4 -5 -3 0 5 14 27 42 56 67 79 87 96 101 105 101 87 71 53 39 29 24 22 16 10 5 2 1 0 -1 -2 -3 … ]} {[n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a … ]}{[ -34 -34 -33 -32 -31 -30 -28 -26 -24 -22 -20 -17 -15 -12 -10 -8 -6 -6 -5 -3 -3 -2 0 1 1 0 1 2 2 2 2 2 2 2 2 3 4 4 5 6 6 7 7 8 10 12 15 18 20 21 21 20 20 18 17 13 8 4 2 2 0 -2 -2 -1 0 -1 -1 0 0 1 1 1 0 -2 -3 -3 -3 -3 -3 -2 -2 -1 -1 1 3 5 6 4 2 -1 -3 -5 -6 -6 -4 -1 0 -1 -2 0 5 13 26 41 56 69 80 92 99 107 109 107 96 79 62 43 28 20 17 13 6 0 -3 -5 -6 -7 -8 -9 -11 -13 -13 -12 -11 -11 -12 -12 -14 -15 -16 -17 -17 -18 -19 -19 -19 -21 -23 -24 -26 -27 -28 -28 -28 -29 -30 -31 -31 -32 -33 -33 -32 -32 -31 -29 -27 -25 -23 -20 -18 -16 -14 -11 -8 -6 -5 -3 -1 0 1 2 2 1 2 2 2 2 3 3 4 4 3 3 3 3 4 4 5 5 6 8 8 8 11 14 17 19 20 21 20 19 18 17 13 8 6 5 4 2 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 0 -2 -3 -4 -4 -4 -3 -4 -4 -4 -3 -2 0 1 1 0 -3 -7 -9 -11 -11 -9 -5 -3 -4 -6 -5 -2 5 17 31 44 58 69 79 87 91 97 94 86 71 55 39 22 12 8 5 0 -6 -9 -12 -13 -14 -15 -15 -17 -19 -19 -19 -20 -20 -19 -19 -20 -21 -21 -22 -23 -24 -25 -25 -26 -28 -30 -31 -33 -35 -35 -35 -36 -37 -38 -39 -40 -40 -39 -39 -40 -39 -38 -37 -36 -35 -33 -30 -27 -26 -23 -21 -20 -19 -16 -15 -13 -12 -12 -12 -13 -13 -13 -13 -12 -12 -12 -11 -11 -12 -11 -11 -11 -12 -12 -12 -13 -13 -13 -12 -12 -12 -11 -10 -8 -5 -2 0 0 0 0 -1 -3 -6 -9 -11 -12 -14 -16 -18 -19 -20 -19 -18 -17 -17 -17 -16 -16 -17 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -22 -22 -22 -21 -20 -20 -19 -17 -15 -17 -19 -21 -24 -26 -27 -27 -25 -24 -23 -24 -26 -28 -24 -16 -6 5 19 31 43 51 57 63 66 65 57 46 30 13 0 -8 -12 -14 -18 -22 -26 -28 -29 -30 -30 -31 -31 -32 -31 -33 -34 -34 -34 -34 -35 -35 -36 -37 -38 -39 -39 -41 -41 -43 -43 -45 -46 -46 -47 -48 -50 -50 -50 -51 -52 -51 -51 -52 -51 -49 -47 -47 -45 -43 -41 -39 -38 -35 -34 -32 -30 -28 -27 -26 -24 -23 -21 -21 -21 -21 -21 -23 -23 -22 -22 -22 -22 -21 -21 -22 -23 -24 -24 -24 -23 -22 -21 -20 -20 -19 -17 -15 -13 -11 -11 -11 -10 -11 -13 -17 -20 -22 -23 -24 -25 -26 -28 -28 -27 -26 -25 -26 -25 -23 -23 -24 -25 -26 -27 -28 -29 -29 -29 -30 -31 -30 -31 -30 -28 -26 -25 -26 -28 -31 -33 -36 -37 -37 -36 -34 -35 -35 -37 -36 -32 -24 -14 -2 10 22 32 40 47 54 58 57 51 38 23 6 -7 -14 -17 -20 -24 -29 -32 -34 -35 -36 -38 -40 -41 -41 -42 -41 -42 -43 -44 -45 -44 -45 -46 -47 -47 -47 -48 -48 -49 -50 -52 -52 -53 -53 -54 -55 -55 -57 -56 -58 -57 -58 -57 -58 -58 -57 -57 -54 -54 -51 -50 -47 -44 -41 -38 -38 -36 -35 -32 -32 -31 -29 -30 -30 -30 -30 -31 -31 -31 -30 -31 -31 -30 -30 -30 -31 -30 -29 -30 -29 -28 -26 -26 -25 -25 -23 -21 -18 -16 -15 -15 -15 -15 -15 -17 -19 -22 -25 -27 -27 -28 -29 -31 -31 -30 -30 -30 -31 -30 -30 -30 -31 -31 -31 -33 -33 -34 -34 -35 -35 -35 -34 -33 -32 -29 -27 -27 -29 -31 -33 -36 -37 -38 -36 -37 -36 -35 -36 -36 -33 -25 -17 -5 8 22 34 44 54 64 71 72 65 51 35 18 4 -4 -9 -12 -18 -24 -28 -31 -32 -34 -35 -36 -36 -37 -37 -37 -37 -37 -38 -39 -39 -39 -38 -39 -38 -40 -40 -43 -44 -44 -44 -45 -46 -46 -47 -47 -48 -48 -50 -52 -52 -52 -51 -52 -50 -50 -49 -47 -45 -42 -41 -39 -38 -35 -34 -33 -32 -30 -29 -28 -26 -25 -24 -24 -23 -22 -22 -22 -22 -21 -21 -21 -20 -19 -19 -19 -19 -18 -17 -16 -15 -13 -11 -11 -9 -5 -3 -2 0 3 3 2 2 2 2 0 -4 -7 -9 -11 -12 -14 -16 -17 -16 -14 -14 -14 -13 -12 -12 -13 -13 -15 -16 -17 -17 -16 -16 -16 -17 -16 -16 -15 -13 -10 -7 -8 -9 -11 -13 -16 -17 -15 -13 -10 -9 -9 -10 -10 -7 0 10 21 34 48 59 69 77 84 89 87 81 68 53 38 24 16 11 6 1 -4 -8 -11 -11 -12 -13 -14 -14 -14 -15 -16 -17 -16 -16 -17 -18 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -23 -23 -23 -24 -25 -26 -27 -28 -30 -30 -30 -30 -32 -33 -34 -35 -35 -35 -33 -32 -30 -28 -26 -25 -23 -20 -17 -14 -12 -10 -9 -8 -6 -4 -4 -3 -3 -1 -1 -2 -2 -2 -1 -1 0 1 1 0 1 3 3 3 3 5 6 8 11 14 16 17 18 18 18 18 15 13 9 6 5 5 3 1 0 0 1 1 1 2 2 2 2 2 1 0 0 -1 -1 -2 -2 0 0 0 0 2 5 7 8 8 7 4 2 0 0 0 2 4 4 2 1 1 5 12 23 37 51 64 74 85 92 99 102 98 89 75 60 44 31 23 22 19 14 8 3 1 0 0 0 0 -1 -3 -4 -4 -4 -5 -6 -6 -8 -8 -9 -10 -11 -13 -14 -15 -16 -18 -19 -20 -22 -24 -26 -27 -29 -30 -30 -30 -29 -30 -30 -29 -28 -27 -25 -23 -22 -20 -17 -15 -13 -10 -7 -5 -4 -2 -1 -1 0 0 1 2 3 2 3 2 2 3 4 5 5 5 6 5 5 5 5 5 6 6 9 12 15 16 18 18 17 17 16 14 10 8 7 6 4 2 0 0 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 0 0 -2 -1 -1 0 -1 -1 -1 0 1 3 5 5 3 0 -1 -2 -4 -4 -2 0 0 -1 -3 -3 -1 3 12 25 35 46 56 66 74 81 88 90 88 78 67 52 37 27 23 21 16 10 6 3 2 2 2 1 0 -1 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -3 -5 -6 -7 -8 -9 -9 -10 -11 -12 -13 -14 -15 -16 -17 -17 -18 -18 -19 -20 -21 -21 -20 -19 -19 -18 -17 -14 -13 -13 -11 -10 -10 -9 -7 -4 -2 -1 0 0 0 2 4 4 4 4 5 5 5 5 5 6 6 6 6 5 5 6 8 9 10 12 14 16 19 20 21 21 19 19 19 18 16 13 11 9 7 6 6 7 8 8 8 8 8 10 10 10 9 9 9 9 9 9 9 9 8 8 9 10 11 13 14 14 12 10 8 7 6 6 9 11 13 13 12 13 17 27 39 53 65 78 89 102 112 119 124 119 109 91 75 59 48 43 39 34 27 22 20 19 17 16 15 13 11 10 10 10 9 7 6 4 2 1 0 0 -1 -2 -2 -2 -4 -6 -7 -9 -9 -9 -8 -8 -9 -11 -12 -13 -13 -12 -10 -9 -7 -6 -5 -4 -4 0 2 5 6 9 11 13 14 15 17 19 20 20 21 21 21 22 22 22 21 22 22 24 24 25 26 25 25 26 28 29 32 35 39 42 44 45 45 45 44 44 42 41 38 34 32 29 28 28 28 28 28 28 29 29 29 28 27 25 24 23 24 24 24 24 24 23 23 25 27 30 31 32 31 29 27 25 26 27 29 32 35 34 33 33 36 43 53 66 79 93 102 113 122 129 134 133 129 115 102 87 73 63 58 56 50 45 38 34 32 30 28 27 26 25 24 23 23 23 … ]} {[T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T … ]}{[12 11 10 9 7 7 6 4 4 4 4 3 2 2 2 1 0 0 -1 -2 -4 -5 -7 -9 -10 -11 -11 -12 -12 -13 -14 -15 -16 -16 -17 -17 -17 -17 -17 -17 -16 -14 -12 -10 -7 -4 -1 1 3 6 9 11 13 14 15 16 16 17 18 19 19 20 20 20 21 21 22 22 22 23 23 23 24 25 27 28 30 32 35 38 40 40 41 40 40 40 39 37 33 30 26 23 21 22 22 23 23 22 22 21 22 21 22 22 20 19 18 18 17 17 17 17 17 18 21 24 25 25 24 21 18 15 15 15 16 18 21 22 20 19 22 30 40 53 69 83 96 107 117 126 131 132 124 110 90 69 51 39 35 34 31 26 20 17 16 15 13 11 10 10 8 6 6 5 5 4 4 4 2 0 -3 -5 -6 -5 -4 -4 -6 -9 -11 -13 -15 -17 -18 -19 -21 -21 -21 -20 -21 -25 -27 -25 -21 -20 -18 -15 -14 -13 -12 -8 -7 -5 -2 0 3 3 3 4 4 6 7 6 5 5 7 7 7 8 10 11 10 9 8 9 10 11 14 15 17 18 22 26 28 30 31 32 31 30 29 28 25 22 19 15 14 14 15 15 14 12 13 13 14 13 13 12 10 9 9 9 9 8 7 6 7 8 10 14 15 14 14 13 11 8 6 6 8 10 14 15 14 11 12 18 27 39 54 69 82 92 98 105 109 109 102 86 68 48 32 21 17 16 13 9 5 2 1 0 0 -1 -2 -3 -4 -5 -7 -7 -8 -9 -10 -9 -11 -12 -12 -14 -14 -15 -15 -17 -18 -20 -21 -22 -24 -25 -26 -26 -26 -27 -27 -27 -27 -27 -26 -25 -23 -21 -19 -16 -14 -11 -10 -7 -5 -3 0 3 5 7 8 8 8 8 9 10 11 11 12 13 13 13 14 15 15 16 17 18 19 19 22 24 27 29 33 34 35 35 36 36 34 32 30 27 24 21 20 19 19 19 20 19 18 18 18 19 19 19 18 17 15 14 14 15 15 15 16 17 18 20 23 24 23 21 20 19 17 17 18 20 21 21 20 18 19 23 32 45 57 69 80 91 97 104 110 116 117 111 102 85 68 53 44 41 40 36 30 25 21 19 18 17 16 16 16 15 14 11 11 11 11 11 10 9 7 6 5 5 4 3 2 1 0 -2 -3 -3 -4 -5 -6 -6 -7 -8 -7 -7 -7 -6 -5 -2 -1 0 2 4 6 8 10 13 16 18 21 23 24 25 26 27 28 28 30 30 31 31 32 33 34 34 34 34 34 35 36 39 40 40 42 45 48 50 53 52 51 50 50 51 49 48 44 42 39 36 36 36 37 36 37 37 37 36 36 36 34 34 34 35 35 34 34 34 33 33 35 36 38 39 39 39 39 38 35 33 31 31 32 34 36 35 34 34 37 43 53 67 79 92 103 115 123 132 138 139 134 118 103 86 73 65 61 58 50 44 39 38 35 34 34 32 30 28 28 27 27 26 25 25 24 22 21 20 19 18 17 16 14 13 12 11 11 9 8 8 6 4 3 3 3 4 4 5 5 6 7 8 10 11 13 15 18 19 21 24 25 26 27 29 30 31 32 32 33 32 33 34 35 35 36 37 36 36 35 36 36 36 39 40 42 44 47 49 52 52 52 51 50 49 46 46 43 40 36 34 32 31 32 32 32 31 31 31 31 30 29 28 26 25 25 25 24 24 25 26 27 28 30 32 31 29 28 26 24 22 22 23 24 25 25 24 22 24 31 41 52 66 78 92 100 109 115 122 123 116 105 87 71 57 50 46 42 36 29 25 21 20 18 17 16 15 14 13 11 10 11 10 8 7 7 5 4 3 2 1 0 -1 -2 -3 -4 -6 -8 -9 -10 -11 -11 -12 -13 -13 -12 -13 -13 -13 -12 -10 -9 -7 -5 -4 -3 -1 0 1 3 5 7 8 9 9 10 10 10 10 10 10 10 11 11 12 11 12 12 12 11 13 14 15 17 20 23 25 27 28 28 27 26 26 25 23 19 17 13 10 9 9 9 9 8 8 8 7 7 7 6 4 3 3 2 1 0 0 0 1 2 3 5 7 7 7 4 2 -1 -2 -2 -1 0 2 3 1 1 3 8 16 27 41 54 66 75 85 91 97 97 92 81 64 49 34 23 18 16 13 7 2 -1 -2 -3 -5 -7 -8 -9 -10 -11 -12 -13 -14 -15 -15 -17 -18 -18 -18 -18 -20 -21 -22 -23 -25 -26 -28 -29 -30 -31 -31 -32 -33 -34 -34 -35 -35 -34 -33 -32 -32 -30 -28 -26 -24 -21 -18 -15 -14 -12 -9 -7 -6 -5 -3 -2 -2 -2 -1 -1 -1 0 0 0 0 0 2 2 2 2 3 3 5 7 9 11 14 16 16 17 16 16 16 15 13 10 7 3 0 -1 -1 -2 -2 -1 -1 -1 -2 -2 -1 -2 -4 -5 -5 -6 -6 -5 -5 -5 -5 -5 -3 -1 0 2 2 0 -2 -4 -6 -7 -6 -5 -3 -3 -5 -6 -6 -2 6 19 33 47 58 68 79 85 92 94 95 85 71 54 35 21 14 13 10 4 0 -3 -5 -6 -8 -10 -12 -12 -12 -14 -15 -15 -15 -15 -16 -18 -19 -19 -18 -19 -21 -22 -23 -23 -24 -25 -27 -29 -29 -30 -31 -34 -35 -35 -35 -34 -34 -34 -33 -33 -33 -31 -29 -27 -25 -22 -19 -17 -15 -14 -12 -11 -8 -6 -5 -4 -3 -2 -2 -2 -1 -1 -1 -2 -1 -1 0 0 0 0 1 1 1 2 3 5 6 10 13 15 16 16 16 15 15 13 10 7 4 2 0 -1 -2 -1 -1 -2 -2 -1 -1 -1 -1 -1 -2 -4 -4 -4 -5 -4 -4 -4 -3 -3 -2 0 2 3 3 2 0 -2 -5 -6 -5 -4 -1 1 0 0 0 6 14 26 41 57 71 82 94 100 107 107 104 90 74 57 40 28 22 20 15 7 1 0 0 0 -1 -2 -3 -6 -8 -9 -8 -8 -10 -13 -15 -15 -14 -15 -16 -18 -20 -21 -22 -22 -24 -25 -27 -30 -31 -29 -29 -32 -36 -37 -36 -35 -34 -33 -34 -33 -31 -28 -27 -27 -25 -22 -18 -16 -15 -17 -18 -18 -15 -11 -7 -7 -9 -9 -8 -8 -9 -9 -8 -7 -7 -6 -5 -6 -7 -6 -5 -5 -4 -1 1 4 6 8 9 7 7 7 5 1 -3 -5 -7 -9 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -11 -11 -11 -10 -8 -8 -9 -11 -13 -16 -17 -16 -18 -18 -17 -16 -16 -17 -16 -13 -11 -11 -12 -13 -15 -17 -17 -16 -14 -13 -14 -16 -16 -13 -7 1 14 29 43 57 67 75 81 84 85 76 65 50 35 20 8 3 1 -3 -10 -15 -16 -16 -17 -20 -23 -24 -25 -26 -30 -32 -32 -31 -31 -32 -33 -34 -33 -34 -36 -38 -39 -40 -41 -42 -43 -45 -45 -45 -46 -49 -52 -54 -53 -53 -53 -52 -51 -51 -50 -47 -46 -44 -43 -40 -38 -37 -34 -32 -29 -28 -27 -26 -24 -23 -23 -22 -21 -20 -20 -20 -21 -21 -20 -19 -18 -18 -17 -17 -16 -16 -16 -14 -12 -9 -6 -2 0 0 0 0 0 0 -1 -3 -5 -8 -10 -12 -13 -14 -14 -12 -12 -12 -13 -12 -11 -12 -13 -13 -14 -15 -15 -15 -15 -15 -16 -15 -15 -15 -12 -9 -7 -8 -9 -11 -12 -14 -14 -13 -11 -10 -9 -8 -10 -8 -3 6 18 31 44 58 67 76 84 91 94 88 78 60 44 27 15 9 8 4 0 -6 -9 -12 -13 -13 -14 -15 -15 -15 -16 -18 -19 -20 -20 -21 -21 -21 -22 -24 -24 -25 -26 -27 -27 -29 -31 -32 -33 -34 -35 -36 -36 -37 -37 -38 -38 -38 -38 -37 -36 -34 -33 -30 -28 -25 -24 -22 -20 -18 -15 -14 -12 -10 -8 -8 -7 -6 -5 -5 -3 -2 -2 -2 -1 -1 -1 0 0 0 0 1 2 3 4 6 9 11 13 14 15 15 15 14 11 7 3 2 1 0 -2 -2 -1 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -1 -1 … ]} {[n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a … ]}{[ -2 -1 -1 0 0 -1 -1 -1 -2 -3 -3 -4 -4 -4 -3 -2 -2 -2 -1 1 3 2 1 0 -3 -6 -8 -9 -8 -8 -7 -4 -4 -5 -3 4 14 27 42 60 74 86 96 106 115 116 110 92 73 52 37 27 22 17 10 4 0 -2 -3 -3 -5 -7 -7 -7 -7 -8 -9 -10 -10 -11 -12 -12 -13 -14 -15 -14 -14 -15 -17 -17 -19 -20 -22 -22 -24 -25 -26 -27 -27 -29 -30 -30 -30 -30 -30 -28 -27 -25 -24 -22 -21 -21 -20 -18 -16 -14 -11 -9 -8 -8 -7 -5 -4 -5 -6 -6 -7 -6 -5 -5 -5 -6 -6 -6 -6 -6 -6 -5 -4 -5 -5 -4 -4 -3 -2 0 2 5 7 9 10 9 8 7 6 3 0 -2 -4 -7 -9 -9 -10 -10 -9 -8 -8 -8 -8 -9 -9 -11 -13 -13 -14 -15 -16 -15 -14 -15 -14 -14 -12 -12 -10 -7 -5 -6 -8 -10 -13 -16 -17 -17 -15 -15 -14 -15 -16 -16 -12 -5 7 22 37 51 64 75 85 92 99 98 88 73 56 40 24 16 12 7 0 -6 -10 -13 -15 -16 -15 -15 -16 -18 -18 -20 -22 -23 -22 -21 -21 -23 -23 -24 -26 -26 -27 -27 -29 -30 -31 -34 -35 -37 -36 -38 -39 -40 -41 -40 -42 -41 -42 -41 -42 -42 -40 -38 -35 -34 -31 -30 -28 -26 -23 -19 -18 -15 -13 -11 -12 -13 -12 -11 -10 -10 -10 -9 -9 -9 -9 -9 -9 -9 -7 -6 -6 -6 -5 -5 -5 -4 -2 0 1 3 7 10 11 11 10 9 9 10 8 6 2 0 -2 -4 -6 -6 -4 -5 -5 -5 -4 -3 -4 -4 -5 -6 -7 -8 -8 -9 -9 -10 -8 -8 -8 -7 -5 -3 -2 -2 -3 -5 -7 -9 -10 -12 -13 -12 -9 -8 -9 -10 -8 -3 5 17 32 46 56 65 73 81 87 90 86 74 58 42 27 15 9 7 3 -2 -7 -10 -10 -11 -13 -14 -13 -14 -15 -15 -16 -16 -17 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -22 -23 -24 -23 -25 -27 -29 -29 -29 -30 -30 -31 -31 -32 -33 -33 -33 -33 -34 -32 -31 -31 -31 -30 -28 -26 -24 -22 -18 -16 -15 -14 -13 -12 -10 -8 -7 -6 -6 -4 -4 -4 -4 -4 -3 -3 -3 -2 -2 -2 -1 -1 -1 -1 -1 0 1 2 3 6 9 12 14 15 15 14 14 13 12 9 6 3 1 0 -2 -2 -1 0 0 1 2 1 1 1 1 0 0 0 0 -1 -2 -2 -2 -2 -2 0 1 3 4 6 5 4 2 0 0 -1 -1 0 0 0 -1 -2 -2 0 8 18 30 42 54 64 74 81 88 93 94 88 75 59 42 28 22 20 19 12 8 5 3 1 0 0 -1 -2 -2 -2 -2 -4 -5 -5 -6 -8 -8 -7 -8 -8 -10 -11 -12 -13 -14 -15 -16 -17 -17 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -24 -24 -23 -23 -23 -22 -21 -19 -19 -16 -14 -11 -9 -6 -4 -2 -1 0 1 2 3 3 5 4 4 4 4 4 4 4 4 5 4 5 5 5 4 5 7 8 9 10 12 15 18 21 22 22 20 21 20 19 16 13 10 8 5 4 4 4 5 6 6 5 4 6 7 7 6 6 5 3 3 3 3 2 2 3 3 4 7 10 10 8 7 5 2 1 1 3 3 3 3 3 2 4 11 23 35 51 65 81 92 101 110 118 120 110 95 75 55 40 32 28 22 15 8 5 4 2 2 1 0 -2 -3 -4 -5 -5 -6 -5 -6 -7 -8 -9 -10 -10 -11 -12 -14 -16 -17 -17 -19 -20 -21 -22 -24 -25 -25 -25 -25 -27 -26 -26 -26 -25 -23 -21 -20 -19 -18 -16 -14 -12 -9 -4 -2 -1 0 2 4 4 5 5 4 3 4 5 5 5 6 7 7 7 7 7 7 7 8 9 10 11 12 13 14 16 20 24 27 28 26 25 24 22 20 17 15 12 10 7 5 4 5 6 5 4 5 6 7 8 7 6 4 1 1 1 1 1 2 2 3 4 6 9 10 10 9 7 3 0 0 1 3 5 7 7 4 3 5 13 25 40 55 72 86 97 107 114 121 119 113 97 79 62 46 36 30 27 20 14 9 7 5 4 4 2 2 2 1 0 -1 -2 -4 -5 -5 -6 -7 -8 -9 -9 -10 -11 -11 -12 -13 -15 -17 -18 -18 -20 -21 -21 -21 -22 -23 -22 -22 -22 -22 -21 -20 -20 -18 -16 -14 -12 -9 -5 -1 0 1 3 4 5 6 8 9 9 10 11 11 11 11 12 12 12 12 13 14 13 13 14 15 15 16 18 19 20 22 26 29 31 32 33 33 32 31 29 25 20 17 17 17 16 14 14 15 15 14 15 15 15 15 15 15 14 13 13 12 11 10 12 13 14 14 15 17 18 21 21 21 19 17 15 14 12 13 15 15 15 13 12 14 21 31 45 60 73 87 98 110 117 125 127 121 108 89 72 54 44 40 38 32 25 20 18 16 15 13 13 12 11 10 10 9 7 6 5 5 5 5 5 3 1 0 0 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -10 -11 -11 -12 -12 -12 -12 -12 -11 -10 -9 -7 -6 -4 -2 0 1 3 5 8 10 11 14 15 16 16 17 18 18 19 19 20 20 20 20 21 21 21 21 22 23 22 23 24 26 28 31 36 38 39 39 39 38 36 35 32 28 26 25 25 23 22 21 22 22 22 22 23 23 23 24 23 22 20 19 19 19 19 18 19 19 19 20 22 25 26 27 26 25 22 20 18 17 18 19 21 21 21 19 22 27 37 49 64 79 91 104 115 126 132 134 130 115 99 81 67 55 49 45 40 33 28 25 23 22 20 18 17 17 16 15 15 15 13 12 12 12 10 9 9 8 7 6 5 4 2 1 0 0 -1 -2 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -7 -6 -5 -5 -4 -2 0 0 2 4 6 8 10 12 14 15 17 18 19 20 20 21 21 21 20 20 20 20 21 22 22 22 22 23 24 24 24 26 29 31 34 38 39 38 37 37 36 33 30 27 25 23 22 21 19 17 17 19 20 19 19 19 19 17 16 15 14 13 11 12 12 12 12 12 13 13 15 17 20 20 19 17 14 12 9 10 11 12 13 15 14 13 14 21 32 44 58 71 85 95 106 114 120 122 115 102 83 66 51 42 37 34 28 21 17 14 12 11 10 8 7 6 4 3 2 1 0 0 0 -1 -2 -4 -5 -5 -6 -6 -8 -9 -10 -12 -14 -15 -15 -16 -18 -19 -20 -21 -21 -21 -22 -22 -21 -20 -18 -16 -14 -12 -10 -9 -7 -5 -2 0 1 3 3 3 4 5 6 7 6 6 7 7 7 7 8 9 9 8 8 8 8 10 11 12 12 15 17 20 21 22 23 22 22 20 19 15 11 9 7 6 4 3 3 3 3 3 4 3 2 3 3 3 2 1 0 -1 -1 0 0 -1 -2 -1 0 1 3 6 6 5 3 1 -1 -3 -4 -4 -2 -1 0 0 0 1 7 17 30 43 56 68 80 88 94 101 102 95 81 65 48 33 24 21 19 14 8 4 1 0 -2 -3 -5 -6 -7 -8 -8 -10 -11 -11 -12 -13 -14 -14 -15 -16 -17 -18 -19 -21 -22 -23 -24 -26 -26 -27 -29 -30 -31 -31 -32 -32 -33 -33 -33 -33 -32 -31 -29 -27 -24 -22 -20 -19 -16 -13 -11 -9 -7 -5 -5 -5 -4 -2 -2 -3 -2 -2 -3 -4 -3 -2 -2 -2 -1 0 0 0 0 1 1 2 5 9 12 13 13 13 12 10 9 6 3 0 -2 -2 -4 -5 -6 -7 -7 -7 -7 -6 -6 -6 -5 -4 -5 -6 -8 -8 -9 -9 -9 -8 -8 -9 -9 -9 -7 -5 -2 0 -1 -4 -7 -9 -11 -12 -11 -8 -6 -5 -5 -6 -4 -1 7 20 36 51 66 80 92 101 109 113 107 92 74 56 39 27 22 17 11 3 -1 -3 -4 -5 -7 -8 -9 -11 -11 -12 -12 -14 -14 -14 -15 -17 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -22 -24 -25 -26 -27 -28 -30 -30 -31 -31 -32 -32 -32 -32 -33 -32 -31 -30 -29 -27 -25 -24 -21 -19 -16 -14 -12 -10 -8 -6 -5 -5 -4 … ]} {[n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS … ]}{[52 62 69 78 84 87 86 77 65 49 34 22 15 14 12 8 2 -1 -3 -4 -4 -4 -4 -4 -5 -6 -5 -4 -5 -7 -8 -8 -8 -8 -8 -8 -9 -10 -10 -10 -11 -12 -12 -13 -15 -16 -18 -18 -19 -19 -20 -21 -22 -22 -20 -19 -18 -18 -16 -14 -14 -12 -9 -6 -6 -6 -5 -1 0 0 1 1 1 0 1 2 3 4 5 4 3 3 4 4 5 5 5 5 6 5 6 6 6 6 7 10 11 14 17 19 18 16 15 17 18 18 15 11 7 4 4 4 3 1 2 3 4 4 5 6 7 6 5 5 5 5 4 3 2 1 1 1 1 1 1 3 5 6 7 7 6 3 1 -1 -2 -3 -3 0 0 -1 -3 -2 0 6 15 28 40 51 62 71 81 87 94 95 87 75 58 43 29 21 17 13 8 3 0 -1 -2 -4 -4 -5 -6 -7 -6 -5 -4 -4 -6 -7 -8 -9 -10 -9 -9 -10 -11 -12 -12 -14 -16 -18 -19 -21 -22 -22 -22 -23 -25 -26 -28 -28 -28 -27 -27 -27 -26 -26 -25 -24 -22 -21 -20 -18 -14 -13 -12 -12 -11 -9 -7 -6 -5 -5 -6 -7 -6 -5 -5 -6 -6 -6 -6 -6 -7 -7 -8 -8 -7 -8 -8 -7 -5 -3 -3 -3 -1 1 3 3 4 4 3 1 0 -2 -6 -9 -10 -11 -12 -13 -14 -15 -16 -16 -16 -15 -16 -16 -16 -15 -17 -19 -19 -19 -19 -20 -18 -18 -18 -19 -19 -19 -19 -17 -16 -16 -17 -18 -20 -24 -27 -30 -29 -28 -27 -27 -27 -27 -27 -23 -16 -5 7 22 39 54 63 73 81 90 88 77 60 39 20 6 0 -1 -6 -12 -18 -22 -25 -26 -26 -28 -29 -30 -29 -29 -31 -33 -34 -34 -35 -34 -34 -35 -36 -38 -40 -43 -45 -45 -44 -44 -46 -48 -49 -49 -50 -51 -53 -55 -55 -56 -55 -55 -54 -53 -51 -50 -49 -48 -47 -44 -43 -40 -37 -34 -34 -33 -31 -31 -29 -29 -27 -28 -29 -29 -28 -27 -27 -26 -26 -25 -25 -25 -25 -26 -27 -27 -26 -26 -25 -23 -21 -21 -19 -17 -14 -13 -13 -12 -12 -12 -11 -11 -13 -17 -21 -23 -25 -26 -27 -29 -30 -30 -29 -28 -28 -27 -26 -25 -24 -26 -27 -27 -26 -27 -28 -28 -28 -28 -28 -27 -27 -26 -25 -23 -21 -22 -24 -26 -27 -30 -32 -32 -30 -28 -27 -27 -27 -26 -22 -13 -1 12 28 44 59 72 81 90 95 91 80 62 45 26 12 4 0 -3 -10 -16 -20 -23 -25 -25 -25 -25 -27 -27 -28 -28 -28 -28 -29 -30 -31 -32 -31 -32 -33 -34 -34 -36 -38 -38 -39 -39 -41 -42 -43 -43 -43 -45 -44 -46 -46 -46 -45 -45 -45 -43 -43 -40 -39 -36 -34 -32 -29 -27 -23 -21 -19 -19 -17 -15 -15 -14 -13 -12 -13 -13 -12 -11 -10 -9 -8 -7 -8 -9 -8 -7 -7 -8 -6 -5 -4 -3 -2 0 1 4 7 9 9 10 11 11 10 7 4 1 -1 -2 -3 -5 -5 -5 -5 -3 -3 -3 -3 -2 -1 0 0 -1 -3 -5 -6 -6 -6 -5 -4 -3 -3 -4 -3 0 3 4 2 0 -3 -4 -5 -4 -5 -4 -2 -1 -2 -2 0 6 15 28 43 58 71 82 94 103 110 111 106 93 76 60 44 32 26 23 18 12 8 7 7 5 4 4 5 4 3 2 2 2 1 0 0 -1 -1 -2 -2 -3 -4 -4 -4 -5 -7 -8 -8 -9 -10 -11 -11 -12 -13 -14 -14 -14 -15 -14 -13 -12 -12 -11 -8 -6 -4 -1 2 4 6 8 10 12 14 14 15 16 16 17 18 18 18 19 20 21 21 21 22 22 22 22 22 23 24 25 26 27 27 28 31 34 37 38 40 39 40 40 39 36 31 28 26 26 24 23 22 22 22 24 25 25 25 25 27 26 25 24 23 22 20 20 21 22 21 22 24 25 27 28 30 30 29 27 25 23 21 21 21 23 23 24 22 22 23 30 41 54 68 81 93 104 113 121 127 129 121 108 92 74 58 48 46 43 39 32 29 26 24 23 23 23 21 20 19 18 18 17 18 17 16 15 15 14 13 13 12 11 10 9 10 11 10 8 7 7 7 7 7 6 4 3 3 4 4 5 6 8 9 10 13 16 18 20 22 24 24 25 27 29 30 30 30 31 30 31 32 32 32 31 33 35 35 33 33 34 35 37 37 38 37 38 41 43 46 46 47 47 46 45 45 43 38 35 33 33 31 30 29 30 30 30 31 32 32 32 33 33 32 30 29 29 29 29 29 29 28 28 28 29 30 31 33 34 33 31 29 27 25 25 27 28 29 29 28 27 29 34 44 56 68 80 89 100 107 116 121 123 117 105 91 74 60 52 51 47 42 36 34 33 32 32 30 29 27 25 25 24 22 21 22 22 22 20 20 20 19 19 19 19 18 17 15 14 12 10 10 10 9 7 7 7 6 5 7 8 8 8 9 10 12 13 15 17 19 21 23 26 28 29 30 31 30 31 31 32 32 33 33 33 34 33 34 34 34 34 34 36 36 36 36 37 37 39 41 43 46 45 46 46 47 47 45 43 39 36 34 34 32 30 29 29 30 30 30 30 31 32 33 33 33 32 30 29 28 29 29 29 28 27 27 28 29 30 31 31 30 29 27 26 24 23 23 25 26 27 27 26 28 32 40 51 63 75 84 97 104 112 115 115 108 95 81 64 51 43 42 41 36 31 26 25 23 22 19 18 17 14 15 15 14 13 12 11 9 8 7 7 6 5 5 5 5 3 2 1 0 0 -1 -2 -3 -3 -3 -4 -4 -5 -6 -6 -6 -7 -5 -2 0 0 2 5 7 8 10 12 13 13 13 15 15 16 16 17 18 18 20 21 20 18 19 20 19 18 17 18 18 19 20 21 23 24 26 28 29 30 31 33 32 29 26 22 19 17 17 15 13 12 13 13 13 13 13 14 14 14 13 13 12 12 12 12 11 10 9 9 8 8 10 12 13 14 14 13 10 7 5 4 4 4 6 6 4 2 2 6 13 23 35 48 58 69 79 89 95 101 100 90 76 58 43 30 22 19 16 12 6 3 2 0 0 -1 -2 -4 -5 -6 -7 -8 -9 -10 -11 -11 -12 -14 -14 -15 -16 -18 -17 -17 -18 -20 -21 -22 -23 -24 -25 -25 -26 -27 -28 -28 -29 -29 -27 -26 -25 -24 -23 -21 -19 -18 -17 -15 -14 -12 -10 -8 -6 -5 -4 -3 -3 -2 -1 -1 -1 -1 0 1 1 1 0 0 0 -1 0 1 2 2 2 3 5 6 9 11 11 10 10 12 12 11 8 5 3 1 1 0 -1 -2 -1 0 -1 -2 -1 0 1 1 1 1 0 -1 -2 -2 -3 -3 -3 -3 -3 -3 -1 1 3 4 3 2 0 -3 -6 -7 -7 -7 -7 -6 -6 -6 -2 2 10 20 32 45 55 67 76 86 94 97 95 81 65 46 30 20 15 12 7 1 -2 -4 -5 -6 -8 -9 -8 -9 -10 -11 -11 -11 -13 -13 -14 -14 -15 -17 -17 -17 -18 -18 -19 -19 -20 -21 -22 -24 -25 -26 -26 -27 -29 -29 -29 -29 -28 -29 -28 -27 -27 -26 -24 -21 -20 -18 -16 -14 -13 -12 -10 -8 -7 -6 -4 -4 -4 -2 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 2 1 1 2 3 4 5 6 9 11 13 14 15 15 15 15 14 10 7 4 4 3 2 1 1 3 3 3 3 3 3 5 6 6 5 5 4 2 1 1 2 3 3 3 3 4 4 6 8 9 7 7 6 4 2 0 0 0 0 1 1 1 3 9 19 31 43 56 69 81 92 102 113 112 105 88 69 50 35 28 24 20 14 9 6 4 2 1 1 0 -1 -2 -3 -4 -4 -4 -5 -6 -7 -8 -7 -7 -8 -9 -9 -10 -12 -12 -13 -14 -15 -16 -18 -19 -20 -20 -19 -20 -20 -20 -20 -20 -21 -19 -18 -16 -15 -12 -9 -8 -7 -5 -3 -1 0 1 3 4 4 4 5 5 5 6 6 7 … ]} {[QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T … ]}{[ 7 7 7 7 8 8 8 8 8 8 9 9 9 9 9 10 11 12 13 14 15 16 18 22 26 27 26 25 25 23 21 18 15 12 11 10 8 6 5 6 7 8 9 10 10 10 10 10 9 8 6 5 5 5 6 7 8 8 7 8 11 14 15 15 13 11 7 6 6 8 9 11 12 11 10 12 20 29 42 57 72 86 96 107 113 119 115 106 91 72 57 44 36 30 25 18 12 7 5 5 4 2 0 0 0 -1 -2 -3 -3 -3 -4 -4 -5 -7 -9 -10 -10 -11 -12 -13 -14 -16 -18 -19 -20 -21 -23 -23 -24 -25 -25 -26 -26 -26 -25 -24 -22 -21 -20 -18 -16 -14 -12 -9 -8 -7 -5 -2 -1 0 1 2 2 1 2 2 2 2 3 4 3 4 4 5 4 4 4 5 6 6 7 8 9 10 14 18 20 21 21 21 20 18 16 12 7 4 3 3 1 -1 -2 -3 -3 -2 0 0 0 0 0 0 0 -1 -2 -2 -3 -4 -3 -2 -2 -1 0 1 2 4 5 4 3 0 -3 -5 -4 -3 -1 1 0 0 0 2 7 16 30 45 58 70 80 90 97 102 102 94 81 63 47 32 22 18 15 9 1 -3 -5 -7 -8 -9 -9 -10 -11 -11 -11 -11 -12 -13 -12 -13 -14 -17 -17 -18 -19 -19 -20 -20 -21 -23 -24 -25 -27 -28 -28 -28 -28 -29 -30 -31 -31 -32 -31 -31 -31 -28 -26 -24 -23 -22 -20 -17 -15 -13 -11 -9 -8 -7 -5 -3 -3 -2 -2 -1 -1 -1 -1 0 0 -1 0 0 1 1 2 2 1 0 1 1 3 4 6 8 9 12 15 17 18 17 17 16 13 10 8 4 3 2 2 1 0 -1 -1 0 1 2 3 5 4 3 2 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 4 7 7 5 4 2 0 -2 -3 -3 -2 -1 0 -1 -3 -2 4 13 24 36 51 63 73 82 90 98 101 97 86 69 52 36 26 21 18 15 10 4 1 0 -1 -2 -2 -2 -3 -3 -4 -5 -5 -5 -6 -6 -7 -7 -8 -9 -9 -10 -11 -11 -11 -12 -13 -14 -15 -16 -17 -18 -19 -20 -21 -20 -19 -19 -19 -19 -17 -16 -15 -14 -12 -9 -8 -5 -4 -2 -2 0 3 5 6 7 7 8 8 8 8 8 7 8 9 9 9 9 10 10 10 11 11 11 11 11 12 14 14 15 17 19 20 22 24 25 24 24 23 22 19 15 13 10 10 9 9 7 8 9 10 10 9 10 11 11 10 11 11 10 9 9 9 8 8 9 10 10 10 12 14 16 16 15 14 11 7 5 4 4 4 5 7 6 6 7 13 22 32 46 61 74 86 96 108 114 116 110 96 78 61 49 40 35 30 25 19 13 10 8 7 6 6 6 6 5 4 4 4 3 3 3 3 2 1 0 0 -1 -2 -2 -3 -3 -5 -5 -6 -7 -9 -10 -10 -11 -12 -13 -13 -13 -13 -12 -12 -11 -10 -8 -5 -3 -2 -1 0 2 4 7 10 12 13 14 14 13 13 12 12 12 12 12 11 11 11 10 11 11 10 9 9 8 7 8 10 12 13 15 17 20 22 24 24 22 21 20 20 17 13 9 8 8 6 4 2 0 1 4 6 6 4 2 2 2 2 2 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 4 7 8 7 5 2 0 -4 -4 -3 -2 -1 0 1 0 0 5 16 28 43 58 74 87 99 109 117 121 115 103 83 66 50 39 34 28 21 13 8 6 3 2 1 0 -1 -2 -2 -2 -3 -4 -4 -5 -6 -7 -7 -7 -7 -8 -9 -10 -12 -13 -13 -15 -16 -17 -17 -18 -19 -20 -22 -23 -24 -25 -26 -26 -26 -25 -24 -22 -21 -20 -18 -15 -13 -11 -7 -5 -4 -2 -1 0 1 1 1 2 2 3 3 4 3 3 5 4 4 3 4 4 4 4 3 3 3 3 4 6 7 7 9 13 16 17 17 17 17 17 16 14 10 5 0 -1 -1 -3 -5 -6 -6 -6 -7 -5 -5 -5 -6 -4 -3 -4 -7 -8 -9 -10 -9 -8 -8 -9 -9 -10 -10 -9 -7 -4 -2 -2 -4 -7 -10 -14 -16 -16 -14 -13 -12 -12 -13 -11 -5 5 19 36 53 72 87 102 111 121 123 112 95 72 52 34 24 20 14 6 -2 -7 -9 -10 -10 -11 -13 -15 -16 -16 -17 -18 -18 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -23 -24 -25 -26 -28 -29 -29 -30 -31 -34 -36 -37 -38 -38 -39 -39 -41 -42 -44 -44 -43 -42 -40 -38 -38 -36 -32 -29 -27 -24 -21 -20 -19 -17 -15 -12 -12 -10 -9 -9 -9 -9 -8 -8 -9 -8 -7 -7 -7 -7 -6 -7 -9 -9 -8 -7 -7 -5 -3 -2 -1 0 3 6 9 12 13 12 11 11 10 6 1 -3 -5 -7 -9 -10 -11 -12 -12 -11 -10 -10 -9 -8 -7 -8 -9 -9 -9 -10 -11 -11 -10 -10 -11 -10 -9 -9 -8 -5 -3 -3 -5 -6 -9 -12 -13 -14 -13 -12 -10 -8 -7 -7 -3 6 19 31 47 63 77 89 99 109 112 112 101 85 66 46 32 24 20 14 8 1 -2 -5 -6 -6 -7 -8 -8 -8 -8 -10 -11 -11 -11 -12 -13 -13 -14 -15 -15 -15 -16 -17 -18 -18 -19 -20 -20 -20 -22 -24 -26 -25 -26 -26 -26 -26 -27 -27 -26 -25 -23 -22 -19 -17 -15 -14 -12 -10 -8 -6 -4 -2 -1 0 0 1 2 2 3 4 4 3 3 4 4 5 5 6 6 6 6 6 6 6 7 8 9 9 10 13 15 17 20 23 25 24 23 23 22 20 17 13 10 8 8 7 4 2 2 3 4 5 5 5 5 5 6 6 4 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4 6 8 10 11 9 6 2 0 -1 -2 -1 0 1 2 0 0 2 10 19 31 46 60 72 82 92 99 102 103 93 80 64 48 34 26 23 20 14 8 4 3 2 1 0 0 0 -1 -2 -2 -2 -2 -3 -3 -3 -3 -4 -5 -5 -5 -6 -6 -7 -8 -9 -10 -11 -12 -13 -14 -15 -16 -17 -16 -16 -16 -17 -17 -16 -16 -14 -12 -10 -9 -7 -4 -2 0 1 3 5 7 8 9 11 12 12 13 13 13 13 13 13 12 12 13 13 13 13 13 14 14 14 14 15 15 16 18 20 21 23 26 29 30 31 31 30 29 26 23 18 14 13 12 12 9 8 8 9 10 11 11 10 10 10 11 11 10 9 8 8 7 6 7 7 7 8 10 11 12 13 14 12 10 8 6 4 4 4 5 6 5 4 6 10 17 29 43 56 69 79 90 97 102 106 106 99 85 69 51 38 30 27 25 18 12 8 7 7 5 5 5 5 4 4 4 3 2 2 2 1 0 0 0 0 -1 -1 -2 -4 -5 -5 -6 -7 -9 -9 -10 -11 -13 -13 -13 -14 -15 -15 -15 -15 -14 -13 -11 -9 -7 -5 -4 -2 0 2 4 5 6 8 10 10 10 11 11 11 10 11 12 12 12 12 13 12 11 12 13 13 13 14 15 16 16 17 18 19 23 26 29 29 29 29 29 27 24 21 17 14 11 10 9 7 7 7 9 9 9 10 11 10 9 9 9 8 7 7 7 6 6 5 6 6 6 8 10 12 13 12 11 8 5 2 1 0 0 2 3 3 2 4 8 15 26 41 57 71 84 96 107 115 119 116 104 85 66 49 38 31 28 23 16 10 6 5 4 2 2 2 2 1 0 0 -1 -2 -3 -2 -2 -2 -3 -3 -5 -6 -7 -8 -8 -10 -11 -12 -13 -13 -15 -16 -18 -19 -20 -19 -19 -18 -18 -18 -17 -16 -15 -13 -11 -9 -7 -4 -1 1 2 4 7 8 10 12 13 13 13 14 14 14 14 15 15 14 13 13 14 15 15 15 16 16 16 16 18 18 19 20 22 24 26 28 30 31 31 31 31 30 28 24 21 18 17 15 14 12 11 13 15 16 15 15 16 16 15 15 15 14 13 11 12 12 12 12 13 13 13 13 15 18 19 18 17 15 12 10 9 8 8 8 8 8 7 7 13 21 30 43 57 71 81 91 102 108 113 109 99 84 67 52 40 35 30 26 20 14 11 9 10 9 8 7 7 6 5 5 4 4 3 3 3 2 1 1 1 0 0 -1 -1 -2 -4 -4 -4 -5 -7 -8 -8 -9 -10 -11 -11 -11 -12 -11 -9 -7 -7 -5 -3 -2 -1 1 4 5 7 10 12 12 13 14 16 16 15 15 16 16 16 17 … ]} {[T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a … ]}
选择训练网络或下载预训练网络
由于数据集很大,每个网络的训练过程可能需要几分钟。如果同时有 GPU 和 Parallel Computing Toolbox™,则 MATLAB 会自动使用 GPU 以加快训练速度。否则将使用 CPU。
可以跳过训练步骤,使用以下选择下载预训练网络。如果要像示例中那样训练网络,请选择“Train Networks”。如果要跳过训练步骤,请选择“Download Networks”,一个文件(其中包含所有三个预训练网络 - rawNet
、filteredNet
和 fsstNet-
)将下载到临时目录中。如果要将下载的文件放在不同于 tempdir
的文件夹中,请在后续说明中更改目录名称。
actionFlag = "Train networks";
if actionFlag == "Download networks"% Download the pre-trained networksdataURL = 'https://ssd.mathworks.com/supportfiles/SPT/data/QTDatabaseECGSegmentationNetworks.zip'; %#ok<*UNRCH>modelsFolder = fullfile(tempdir,'QTDatabaseECGSegmentationNetworks');modelsFile = fullfile(modelsFolder,'trainedNetworks.mat');zipFile = fullfile(tempdir,'QTDatabaseECGSegmentationNetworks.zip');if ~exist(modelsFolder,'dir')websave(zipFile,dataURL);unzip(zipFile,fullfile(tempdir,'QTDatabaseECGSegmentationNetworks'));endload(modelsFile)
end
下载的网络和新训练的网络之间的结果可能略有不同,因为网络是使用随机初始权重训练的。
将原始 ECG 信号直接输入 LSTM 网络中
首先,使用来自训练数据集的原始 ECG 信号训练 LSTM 网络。
在训练前定义网络架构。指定大小为 1 的 sequenceInputLayer
,以接受一维时间序列。用 'sequence'
输出模式指定一个 LSTM 层,以便为信号中的每个采样提供分类。使用 200 个隐含节点以获得最佳性能。指定输出大小为 4 的 fullyConnectedLayer
,对每个波形类指定一个层。添加一个 softmaxLayer
和一个 classificationLayer
以输出估计的标签。
layers = [ ...sequenceInputLayer(1)lstmLayer(200,'OutputMode','sequence')fullyConnectedLayer(4)softmaxLayerclassificationLayer];
为训练过程选择选项,以确保获得良好的网络性能。
options = trainingOptions('adam', ...'MaxEpochs',10, ...'MiniBatchSize',50, ...'InitialLearnRate',0.01, ...'LearnRateDropPeriod',3, ...'LearnRateSchedule','piecewise', ...'GradientThreshold',1, ...'Plots','training-progress',...'shuffle','every-epoch',...'Verbose',0,...'DispatchInBackground',true);
由于整个训练数据集可放入内存,因此,如果 Parallel Computing Toolbox™ 可用,可以使用数据存储的 tall
函数以并行方式变换数据,然后将其收集到工作区中。神经网络训练是迭代进行的。在每次迭代中,数据存储从文件中读取数据,变换数据,然后更新网络系数。如果数据可放入计算机的内存中,将数据导入工作区可以加快训练速度,因为数据只需读取和变换一次。请注意,如果数据无法放入内存,您必须将数据存储传递给训练函数,并且在每轮训练中执行变换。
为训练集和测试集创建 tall 数组。
tallTrainSet = tall(trainDs);
Starting parallel pool (parpool) using the 'Processes' profile ... Connected to the parallel pool (number of workers: 8).
tallTestSet = tall(testDs);
现在调用 tall 数组的 gather
函数来计算整个数据集上的变换,并获得具有训练和测试信号及标签的元胞数组。
trainData = gather(tallTrainSet);
Evaluating tall expression using the Parallel Pool 'Processes': - Pass 1 of 1: Completed in 10 sec Evaluation completed in 11 sec
trainData(1,:)
ans=1×2 cell array{[0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 2 1 1 2 2 2 3 4 6 8 11 15 18 18 17 17 17 16 14 12 8 4 2 1 0 -1 -2 -1 0 0 0 1 2 2 2 2 1 0 -1 -1 -2 -3 -3 -2 -2 -2 -1 0 4 5 5 3 2 0 -1 -1 0 2 3 5 5 3 4 8 15 25 36 50 63 73 83 90 97 99 98 88 74 58 42 30 22 19 15 10 5 1 -1 -2 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -9 -9 -10 -12 -13 -13 -12 -13 -14 -15 -15 -16 -18 -19 -20 -21 -22 -21 -22 -23 -24 -25 -25 -26 -27 -28 -29 -29 -28 -26 -25 -24 -23 -21 -19 -18 -16 -14 -12 -11 -9 -7 -6 -5 -5 -3 -3 -3 -3 -2 -2 -2 -2 -1 -1 -2 -2 -1 -1 -1 -1 0 0 0 -1 0 1 2 3 5 7 8 11 13 13 13 12 11 9 6 2 0 -2 -3 -5 -7 -8 -8 -7 -5 -4 -5 -4 -3 -4 -4 -5 -5 -6 -8 -9 -9 -8 -9 -9 -8 -6 -6 -4 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8 -8 -7 -6 -5 -6 -8 -7 -5 2 12 24 36 48 58 66 72 78 83 82 75 61 46 30 18 11 9 6 0 -4 -8 -9 -11 -12 -12 -13 -13 -14 -14 -15 -17 -17 -17 -17 -18 -18 -18 -19 -21 -22 -23 -23 -25 -25 -26 -26 -27 -28 -29 -30 -31 -32 -32 -33 -33 -34 -34 -34 -34 -32 -31 -30 -29 -27 -25 -23 -22 -19 -17 -15 -15 -14 -12 -11 -11 -9 -8 -8 -8 -8 -9 -9 -8 -8 -8 -8 -9 -8 -7 -7 -8 -8 -7 -7 -7 -6 -5 -3 -3 -1 2 4 5 6 7 6 5 4 2 -2 -5 -7 -7 -8 -10 -10 -10 -10 -9 -9 -7 -7 -6 -5 -5 -6 -8 -10 -11 -12 -12 -11 -11 -11 -10 -9 -7 -6 -5 -6 -7 -9 -11 -13 -14 -14 -14 -12 -11 -10 -11 -10 -6 0 10 22 35 47 58 68 76 80 83 78 67 51 36 22 12 6 3 -1 -6 -10 -12 -13 -14 -16 -17 -17 -17 -18 -18 -18 -19 -20 -20 -20 -20 -20 -19 -19 -20 -21 -22 -23 -25 -26 -26 -26 -26 -27 -27 -28 -28 -29 -28 -29 -28 -28 -29 -28 -27 -25 -25 -23 -22 -21 -19 -17 -15 -14 -12 -10 -9 -8 -7 -6 -5 -5 -5 -5 -5 -5 -5 -4 -4 -4 -3 -3 -3 -4 -3 -3 -3 -3 -4 -3 -4 -4 -2 -1 0 2 4 8 10 10 10 10 9 8 6 4 0 -3 -5 -5 -7 -9 -9 -8 -7 -8 -8 -7 -7 -7 -6 -6 -6 -7 -9 -9 -10 -11 -11 -11 -10 -10 -9 -7 -5 -3 -4 -5 -7 -9 -10 -11 -9 -8 -6 -4 -3 -4 -6 -5 0 6 16 27 40 51 60 68 75 82 81 77 66 52 39 27 17 10 6 2 -2 -6 -10 -12 -13 -14 -15 -16 -15 -16 -16 -17 -17 -17 -18 -18 -18 -17 -17 -16 -17 -17 -18 -19 -19 -20 -20 -21 -22 -23 -24 -25 -26 -26 -26 -26 -27 -26 -26 -26 -25 -24 -23 -22 -21 -19 -18 -16 -14 -11 -9 -8 -7 -5 -4 -4 -3 -2 -1 -1 -1 -1 -1 -2 -1 -1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 4 5 7 10 14 16 17 15 14 13 12 11 8 5 1 0 0 -2 -4 -4 -3 -3 -2 -1 0 0 0 -1 -2 -3 -5 -5 -5 -6 -6 -5 -5 -5 -4 -2 0 1 2 1 0 -3 -5 -5 -5 -4 -2 0 0 -1 -1 1 7 14 26 39 53 63 73 81 87 90 87 80 65 51 38 26 18 12 8 3 -2 -6 -8 -9 -10 -11 -12 -12 -12 -14 -13 -12 -12 -13 -13 -14 -15 -16 -17 -16 -17 -18 -18 -17 -18 -20 -21 -22 -22 -24 -24 -24 -24 -24 -24 -23 -24 -24 -24 -23 -22 -21 -19 -16 -14 -13 -11 -9 -7 -5 -3 0 0 1 2 3 4 4 4 6 6 6 6 7 8 7 7 7 7 6 6 8 8 8 8 9 9 9 10 11 12 12 14 15 17 19 22 25 27 27 27 27 25 22 19 15 13 11 11 10 9 8 7 8 8 8 9 9 10 10 9 9 7 5 5 6 6 5 5 5 6 6 9 12 13 11 9 6 4 1 1 4 6 7 9 9 8 9 14 23 34 48 62 77 86 96 103 109 110 103 92 76 61 45 34 29 25 19 11 6 2 0 0 -1 -3 -5 -6 -6 -6 -7 -7 -7 -7 -8 -8 -8 -9 -10 -11 -11 -11 -12 -14 -15 -15 -16 -17 -17 -18 -19 -20 -21 -21 -22 -22 -21 -21 -20 -19 -18 -16 -15 -13 -11 -9 -7 -4 -1 1 2 4 5 6 7 8 9 9 9 9 9 9 9 8 9 10 10 11 12 12 11 11 11 11 10 11 11 12 13 14 15 15 15 17 20 24 28 29 30 29 28 28 27 24 20 16 14 13 12 11 10 9 8 9 9 9 9 10 11 11 10 9 8 7 7 6 6 6 6 7 7 8 10 12 13 11 8 5 3 1 0 2 5 6 6 5 4 6 12 22 35 50 62 77 88 97 103 108 110 104 94 78 62 45 34 29 26 21 14 9 5 3 1 0 -1 -2 -3 -4 -4 -5 -6 -6 -5 -6 -8 -8 -8 -8 -9 -10 -10 -12 -13 -14 -15 -15 -16 -17 -17 -19 -21 -22 -22 -23 -24 -24 -23 -24 -24 -22 -20 -19 -17 -14 -12 -10 -9 -7 -5 -4 -3 -1 1 3 4 5 7 7 7 8 8 8 7 7 8 7 7 7 7 5 5 5 5 5 5 6 7 7 7 7 8 9 10 11 13 16 18 20 21 20 20 19 18 15 12 9 7 6 4 3 2 2 2 2 3 2 1 2 3 4 3 3 2 1 0 0 -1 -1 -2 -2 -1 0 1 2 2 0 -3 -5 -8 -9 -9 -8 -6 -5 -6 -6 -5 -1 7 20 35 49 62 74 84 92 99 105 103 94 77 58 39 25 19 16 12 6 0 -3 -6 -9 -11 -12 -12 -14 -14 -14 -14 -15 -15 -16 -17 -17 -18 -17 -17 -18 -18 -19 -20 -22 -23 -23 -24 -26 -27 -28 -29 -30 -31 -30 -31 -31 -33 -33 -33 -32 -30 -30 -28 -27 -25 -22 -20 -18 -16 -13 -10 -8 -6 -4 -2 -2 -2 -1 0 -1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1 2 2 2 3 3 3 4 5 6 7 9 13 16 19 19 19 18 18 17 16 13 9 6 4 3 1 0 -2 -2 -2 -1 0 0 1 1 1 1 0 0 0 -2 -3 -3 -2 -3 -3 -4 -2 -1 0 1 1 0 -2 -5 -6 -9 -9 -7 -5 -3 -1 -1 0 2 8 18 32 46 59 71 83 94 101 107 106 98 83 65 49 35 27 23 21 15 7 2 0 0 -2 -4 -4 -6 -7 -8 -8 -9 -9 -9 -8 -9 -9 -10 -9 -10 -11 -11 -11 -12 -13 -14 -15 -16 -18 -18 -19 -20 -21 -22 -23 -24 -24 -24 -24 -24 -24 -23 -21 -19 -17 -16 -14 -11 -9 -7 -5 -2 -1 1 2 2 2 3 4 4 4 4 4 4 4 5 5 4 3 4 5 5 4 4 4 4 5 5 7 6 6 6 7 8 9 12 15 19 20 21 19 18 18 18 16 12 8 5 4 4 2 1 0 0 0 1 3 3 3 4 4 4 3 2 1 1 0 0 1 1 0 1 1 2 3 3 3 1 0 -1 -3 -5 -5 -3 -1 0 0 0 1 4 10 21 34 47 60 71 82 89 97 100 100 93 80 66 47 34 26 23 19 13 7 3 1 -1 -2 -3 -4 -6 -7 -6 -6 -6 -6 -6 -6 -7 -8 -9 -9 -9 -10 -10 -11 -12 -14 -15 -16 -17 -18 -19 -19 -21 -21 -22 -23 -24 -25 -25 -24 -23 -23 -21 -20 -19 -18 -16 -12 -10 -7 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 1 2 2 2 1 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1 2 3 4 3 3 3 3 4 5 7 7 8 11 13 15 16 16 16 15 14 12 10 7 4 3 2 0 0 0 1 0 0 0 1 1 2 3 3 1 0 0 -1 -2 -3 -2 -2 -1 -1 0 0 1 2 2 1 -1 -4 -6 -7 -7 -6 -5 -4 -4 -5 -3 0 5 14 27 42 56 67 79 87 96 101 105 101 87 71 53 39 29 24 22 16 10 5 2 1 0 -1 -2 -3 … ]} {[n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS QRS n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a n/a … ]}
testData = gather(tallTestSet);
Evaluating tall expression using the Parallel Pool 'Processes': - Pass 1 of 1: Completed in 2.9 sec Evaluation completed in 3 sec
训练网络
使用 trainNetwork
命令训练 LSTM 网络。
if actionFlag == "Train networks"rawNet = trainNetwork(trainData(:,1),trainData(:,2),layers,options);
end
图窗中的训练准确度和损失子图跟踪所有迭代的训练进度。使用原始信号数据,网络将大约 77% 的采样正确分类为属于 P 波、QRS 复波、T 波或不带标签的区域 "n/a"
。
对测试数据分类
使用经过训练的 LSTM 网络和 classify
命令对测试数据进行分类。指定小批量大小为 50 以匹配训练选项。
predTest = classify(rawNet,testData(:,1),'MiniBatchSize',50);
混淆矩阵提供了一种直观的分类性能可视化方式。使用 confusionchart
命令计算用于测试数据预测的总体分类准确度。对于每个输入,将分类标签的元胞数组转换为行向量。指定行归一化显示,以每个类的采样百分比形式查看结果。
confusionchart([testData{:,2}],[predTest{:}],'Normalization','row-normalized');
使用原始 ECG 信号作为网络输入,则只有大约 60% 的 T 波采样、40% 的 T 波采样和 60% 的 QRS 复波采样是正确的。为了提高性能,请在输入到深度学习网络之前应用一些 ECG 信号特性的知识,例如由患者呼吸运动引起的基线漂移。
应用滤波方法以消除基线漂移和高频噪声
这三种心跳形态占据不同频带。QRS 复波的典型频谱以大约 10-25 Hz 为中心频率,并且其分量低于 40 Hz。发生 P 波和 T 波的频率甚至更低:P 波分量低于 20 Hz,T 波分量低于 10 Hz 。
基线漂移是由患者呼吸运动引起的低频 (< 0.5 Hz) 振荡。这种振荡与心跳形态无关,不会提供有意义的信息 。
设计一个通带频率范围为 [0.5, 40] Hz 的带通滤波器,以消除漂移和任何高频噪声。消除这些分量可改进 LSTM 训练,因为网络不会学习不相关特征。对 tall 数据元胞数组使用 cellfun
以并行方式对数据集进行滤波。
% Bandpass filter design
hFilt = designfilt('bandpassiir', 'StopbandFrequency1',0.4215,'PassbandFrequency1', 0.5, ...'PassbandFrequency2',40,'StopbandFrequency2',53.345,...'StopbandAttenuation1',60,'PassbandRipple',0.1,'StopbandAttenuation2',60,...'SampleRate',250,'DesignMethod','ellip');% Create tall arrays from the transformed datastores and filter the signals
tallTrainSet = tall(trainDs);
tallTestSet = tall(testDs);filteredTrainSignals = gather(cellfun(@(x)filter(hFilt,x),tallTrainSet(:,1),'UniformOutput',false));
Evaluating tall expression using the Parallel Pool 'Processes': - Pass 1 of 1: Completed in 11 sec Evaluation completed in 11 sec
trainLabels = gather(tallTrainSet(:,2));
Evaluating tall expression using the Parallel Pool 'Processes': - Pass 1 of 1: Completed in 3.3 sec Evaluation completed in 3.7 sec
filteredTestSignals = gather(cellfun(@(x)filter(hFilt,x),tallTestSet(:,1),'UniformOutput',false));
Evaluating tall expression using the Parallel Pool 'Processes': - Pass 1 of 1: Completed in 2.4 sec Evaluation completed in 2.5 sec
testLabels = gather(tallTestSet(:,2));
Evaluating tall expression using the Parallel Pool 'Processes': - Pass 1 of 1: Completed in 1.9 sec Evaluation completed in 2.1 sec
对一种典型情况下的原始信号和滤波后的信号绘图。
trainData = gather(tallTrainSet);
Evaluating tall expression using the Parallel Pool 'Processes': - Pass 1 of 1: Completed in 3.8 sec Evaluation completed in 4.1 sec
figure
subplot(2,1,1)
plot(trainData{95,1}(2001:3000))
title('Raw')
grid
subplot(2,1,2)
plot(filteredTrainSignals{95}(2001:3000))
title('Filtered')
grid
尽管滤波信号的基线可能会使习惯于在医疗设备上进行传统 ECG 测量的医生感到困惑,但实际上网络将受益于漂移消除。
相关文章:

详解Matlab深度学习进行波形分割
🔗 运行环境:Matlab 🚩 撰写作者:左手の明天 🥇 精选专栏:《python》 🔥 推荐专栏:《算法研究》 🔐#### 防伪水印——左手の明天 ####🔐 💗 大家…...

如何在Windows 10/11的防火墙中禁止和允许某个应用程序,这里提供详细步骤
想阻止应用程序访问互联网吗?以下是如何通过简单的步骤阻止和允许Windows防火墙中的程序。 一般来说,大多数用户永远不需要担心应用程序访问互联网。然而,在某些情况下,你需要限制应用程序访问互联网。 例如,有问题…...

vivado 添加现有IP文件、生成IP
添加现有IP文件 作为从AMD IP目录添加和自定义IP的替代方案,您可以直接添加XCI或XCIX文件。此过程不同于从按以下方式编目: •XCI或XCIX文件可能是早期版本,也可能是相同或完全自定义的版本AMD IP目录中发现的类似IP。 •XCI或XCIX文件可能…...
C++右值引用,右值引用与const引用的区别
1.右值与左值 左值:可以取地址的、有名字的变量,有持久性;右值:一般是不可寻址的常量,或在表达式求值过程中创建的无名临时对象,短暂性的。 2.右值引用 C11新增了另一种引用——右值引用。这种引用可指向…...

启英泰伦推出「离线自然说」,离线语音交互随意说,不需记忆词条
离线语音识别是指不需要依赖网络,在本地设备实现语音识别的过程,通常以端侧AI语音芯片作为载体来进行数据的采集、计算和决策。但是语音芯片的存储空间有限,通过传统的语音算法技术,最多也只能存储数百条词条,导致用户…...

Vulnhub-DC1
前言 一个比较简单的实战靶场,官方要求是找到/root下的flag,所以直接提权即可。但对于学习和训练来说还是太简略了,在打靶场的时候还是全面一些较好。 本次靶场实战涉及信息收集、漏洞查找与利用、getshell、数据库渗透、密码破解、linux提…...
【c++笔记】总结!c++与c语言的不同之处
(Θ3Θ) hi~ 众所周知\(^o^)/~,c语言和c联系密切,又相互区别,本篇文章主要介绍c与c语言的区别与联系以及一些简单的不同点的运用,很适合刚接触c的朋友,一起来瞧瞧看吧~~ 目录 一、文章内容梗概 二、概念…...

大模型PEFT技术原理(一):BitFit、Prefix Tuning、Prompt Tuning
随着预训练模型的参数越来越大,尤其是175B参数大小的GPT3发布以来,让很多中小公司和个人研究员对于大模型的全量微调望而却步,近年来研究者们提出了各种各样的参数高效迁移学习方法(Parameter-efficient Transfer Learning&#x…...

VMware vSphere运维管理手册
适用版本:VMware vSphere 7.0 VMware vSphere 是 VMware 的虚拟化平台,可将数据中心转换为包括 CPU、存储和网络资源的聚合计算基础架构。vSphere 将这些基础架构作为一个统一的运行环境进行管理,并为您提供工具来管理加入该环境的数据中心。 
居中面试问题
前端常问居中面试问题 css文本居中 文本水平居中 <div class"father"><div class"child"><div> <div>子类元素为行内元素,则给父类元素定义text-align:center 如果子元素是块元素,则给子元素定义margin&…...
网页设计-用户体验
Use Cases (用例) 用例是用户如何在网站上执行任务的书面描述,从用户的角度描述了系统响应请求时的行为。每个用例都是用户实现目标的一系列简单的步骤。简言之,用例是一种用于描述系统如何满足用户需求的方法。 用例的好处 1. 明确需求: Use…...

docker应用:vocechat
简介:VoceChat是一款超轻量级的Rust聊天应用程序、API和SDK,优先考虑私人托管。使用VoceChat建立您自己的聊天功能!作为一款非常好用的通讯应用程序,它可以让你与朋友、家人和同事进行即时消息聊天,支持图片视频的分享…...

linux 02 vmware的快照,文件管理
01.快照 使用快照: 同时的快照管理器: 如果想要返回快照,选择要选择的快照,跳转 02. 文件管理: cd 修改当前路径 02.touch 创建文件 03. mkdir 创建文件夹 mkdir -p 文件夹 (创建之前没有的上级文件…...

项目架构之Zabbix部署
1 项目架构 1.1 项目架构的组成 业务架构:客户端 → 防火墙 → 负载均衡(四层、七层) → web缓存/应用 → 业务逻辑(动态应用) → 数据缓存 → 数据持久层 运维架构:运维客户端 → 跳板机/堡垒机&#x…...

RocketMQ源码阅读-Message消息存储
RocketMQ源码阅读-Message消息存储 1. CommitLog的作用2. CommitLog 存储消息3. 时序图4. 小结 在Broker消息接收一篇中,分析到Broker接收到消息,最终会调用CommitLong#putMessage方法存储消息。 本篇来分析CommitLong#putMessage存储消息的流程。 1. C…...

《C语言学习》---郝斌版---笔记
简介 学习计算机,离不开C语言的学习,而C语言学习过程中的视频课教程,目前来说,如果郝斌老师的C语言排第二,没有人敢排第一 郝斌老师的C语言教程,通俗易懂,引人发思,特别适合新手入门…...

Python(32):字符串转换成列表或元组,列表转换成字典小例子
1、python 两个列表转换成字典 字符串转换成列表 列表转换成字典 column "ID,aes,sm4,sm4_a,email,phone,ssn,military,passport,intelssn,intelpassport,intelmilitary,intelganghui,inteltaitonei,credit_card_short,credit_card_long,job,sm4_cbc,sm4_a_cbc" …...

CentOS 7 安装私有平台OpenNebula
目录 一、配置yum源 二、配置数据库MySQL 2.1 安装MySQL 2.2 修改MySQL密码 2.3 创建项目用户和库 三、安装配置前端包 四、设置oneadmin账号密码 五、验证安装 5.1 命令行验证安装 5.2 数据存放位置 5.3 端口介绍 5.4 命令介绍 六、访问 6.1 设置语言 6.2 创建主…...
HTML 语义化
目录 HTML 语义化HTML5 新特性HTML 语义化的好处语义化标签的使用场景最佳实践 HTML 语义化 HTML5 新特性 标准答案: 语义化标签: <header>:页头<nav>:导航<main>:主要内容<article>&#x…...
【根据当天日期输出明天的日期(需对闰年做判定)。】2022-5-15
缘由根据当天日期输出明天的日期(需对闰年做判定)。日期类型结构体如下: struct data{ int year; int month; int day;};-编程语言-CSDN问答 struct mdata{ int year; int month; int day; }mdata; int 天数(int year, int month) {switch (month){case 1: case 3:…...

Prompt Tuning、P-Tuning、Prefix Tuning的区别
一、Prompt Tuning、P-Tuning、Prefix Tuning的区别 1. Prompt Tuning(提示调优) 核心思想:固定预训练模型参数,仅学习额外的连续提示向量(通常是嵌入层的一部分)。实现方式:在输入文本前添加可训练的连续向量(软提示),模型只更新这些提示参数。优势:参数量少(仅提…...
C# SqlSugar:依赖注入与仓储模式实践
C# SqlSugar:依赖注入与仓储模式实践 在 C# 的应用开发中,数据库操作是必不可少的环节。为了让数据访问层更加简洁、高效且易于维护,许多开发者会选择成熟的 ORM(对象关系映射)框架,SqlSugar 就是其中备受…...

自然语言处理——循环神经网络
自然语言处理——循环神经网络 循环神经网络应用到基于机器学习的自然语言处理任务序列到类别同步的序列到序列模式异步的序列到序列模式 参数学习和长程依赖问题基于门控的循环神经网络门控循环单元(GRU)长短期记忆神经网络(LSTM)…...

Spring Cloud Gateway 中自定义验证码接口返回 404 的排查与解决
Spring Cloud Gateway 中自定义验证码接口返回 404 的排查与解决 问题背景 在一个基于 Spring Cloud Gateway WebFlux 构建的微服务项目中,新增了一个本地验证码接口 /code,使用函数式路由(RouterFunction)和 Hutool 的 Circle…...

Kafka入门-生产者
生产者 生产者发送流程: 延迟时间为0ms时,也就意味着每当有数据就会直接发送 异步发送API 异步发送和同步发送的不同在于:异步发送不需要等待结果,同步发送必须等待结果才能进行下一步发送。 普通异步发送 首先导入所需的k…...
MySQL 部分重点知识篇
一、数据库对象 1. 主键 定义 :主键是用于唯一标识表中每一行记录的字段或字段组合。它具有唯一性和非空性特点。 作用 :确保数据的完整性,便于数据的查询和管理。 示例 :在学生信息表中,学号可以作为主键ÿ…...

【 java 虚拟机知识 第一篇 】
目录 1.内存模型 1.1.JVM内存模型的介绍 1.2.堆和栈的区别 1.3.栈的存储细节 1.4.堆的部分 1.5.程序计数器的作用 1.6.方法区的内容 1.7.字符串池 1.8.引用类型 1.9.内存泄漏与内存溢出 1.10.会出现内存溢出的结构 1.内存模型 1.1.JVM内存模型的介绍 内存模型主要分…...
python爬虫——气象数据爬取
一、导入库与全局配置 python 运行 import json import datetime import time import requests from sqlalchemy import create_engine import csv import pandas as pd作用: 引入数据解析、网络请求、时间处理、数据库操作等所需库。requests:发送 …...